Köpeklerde Leishmania Ve Leishmaniasis (Şark Çıbanı) Hastalığı Nedir?
Yetişkin ve yavru köpeklerde leishmania ve leishmaniasis (şark çıbanı hastalığı nedir? Leishmaniasis ya da halk dilinde bilinen adıyla şark çıbanı köpeklerde yaygın görülen ve ölümcül risk taşıyan bir parazit hastalığıdır. Hastalığın ortaya çıkmasını sağlayan ise leishmania isimli bir parazittir. Bu parazitin köpekte bulunması hastalık semptomlarının ortaya çıkmasını neden olur.
İçindekiler
Köpeklerde Leishmaniasis Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Şark çıbanı olarak da bilinen leishmaniasis hastalığının köpeklerde ortaya çıkmak nedeni leishmania isimli parazitin köpekte görülmesidir. Bu parazitin köpek türlerinden görülmesi içinse kene, tatarcık, kum sineği ve kum piresi tarafından köpeğin ısırılmasıyla görülür.
Bu böcek veya sineğin ısırmasının ardından hastalığın hemen ortaya çıkması mümkün olmaz. Paraziti içeren mikroorganizmaların gelişmesi ve köpek vücudunda çoğalma göstermesi hastalığın ortaya çıkmasını sağlar. Hastalığın ortaya çıkma süreci ise haftaları, ayları hatta yılları bulabilir.
Köpeklerde Leishmaniasis (Şark Çıbanı) Hastalığının Formları Nelerdir?
Sinek ısırması ile ortaya çıkan leishmaniasis veya diğer ismiyle şark çıbanı hastalığı köpeklerde iki formda ortaya çıkar. Bunlar abdominal organ reaksiyonu (visseral) ve cilt reaksiyonu (kutanöz)’dur. Abdominal organ reaksiyonu hastalığın en tehlikeli formunu oluşturur ve hayvanın organlarını etkileyerek ölümüne neden olabilir. Hastalığın ortaya çıkışı için geçerli olan etkenler ise leishmania tropica ve leishmania canis isimli parazitlerdir.
Köpeklerde Leishmaniasis (Şark Çıbanı) Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Parazit kaynaklı köpek hastalıkları arasında bulunan leishmaniasis (şark çıbanı) hastalığının köpeklerde bulunup bulunmadığı hastalığın gösterdiği belirtiler sayesinde anlaşılabilir. Bakımı üstlenilen bir köpekte leishmaniasis hastalığının olup olmadığını anlamaya yardımcı olacak belirtiler şunlardır;
- Halsizlik
- Burun kanaması
- İshal
- Lenf bezlerinin şişmesi
- Kilo kaybı
- Kusma
- Dışkıda kan
- İştahsızlık
- Böbrek yetmezliği
- Eklem iltihabı
- Dalak büyümesi
- Testislerin şişmesi
- Görme problemleri
- Kaslarda zayıflık
- Pıhtılaşma sorunu
- Tırnaklarda kalınlaşma
- Tüy dökme
- Ülseratif, papüller ve nodüler dermotit
Hastalığına yakalanan bir köpekte burun kanaması, cilt sorunları ve görme bozuklukları en fazla görülen belirtilerdir. Kilo kaybı ve egzersizde yaygın olarak görülür. Ancak diğer belirtilerin görülme oranı daha azdır.
Köpeklerde Leishmania Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Leishmania bakterisinin köpek vücuduna girmesi nedeniyle uzun sürede gelişim göstererek ortaya çıkan leishmaniasis hastalığı veteriner hekimlerin çalışmalarıyla teşhis edilir. Hastalığın belirtilerinin köpeklerde görülen hastalıklardaki genel belirtiler olması köpek sahiplerini zorlayacağından veterinere danışmaları daha doğru olur.
Veteriner hekim köpekteki rahatsızlıkları dinledikten sonra kan tahlili, serolojik test, röntgen, MR, ultrason ve pcr testi gibi hastalığı teşhis edecek tetkikleri ister. Bu tetkikler yapıldıktan sonra köpekte leishmaniasis hastalığının bulunma durumu anlaşılır ve bu aşama sonrasında tedavi planlaması yapılır.
Köpeklerde Leishmaina Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Şark çıbanı hastalığına yakalanan bir köpeğin tedavisi hastalığın ortaya çıktığı formlara bağlı olarak belirlenir. Hastalık etkisini cilt üzerinde gösteriyorsa antibiyotik, özel diyetler ve deriye sıvı desteği verilerek enfeksiyonun giderilmesi için çalışılır.
Hastalık abdominal organ formunda seyretmişse parazit kaynaklı zarar gören organların tedavi edilmesi adına çalışılır. Örneğin köpeğin böbrek yetmezliği riski varsa su tüketiminin kontrol edilmesi ve böbreklerin sağlıklı çalışmasını sağlayacak ilaçların verilmesi gerekir. Bu hastalığın tedavisi için yaygın kullanılan ilaçlar arasında ise Amphotericin B, Pentavalan Antimon, Pentamidine, Aminosidine ve Allopurinol isimli ilaçlar bulunuyor.
Leishmaniasis hastalığının organları etkilemesi durumunda tedavi köpekler için oldukça zorlayıcıdır. Organ kaybı yaşanabildiğinden köpeklerin hayatlarını kurtarmak veterinerleri oldukça zorlar. Bu nedenle köpeklerin leishmania bakterisini kapmaması adına korunması gerekir. Ayrıca bu kullanılan ilaçlara köpeklerin bağışıklık göstermesi tedavinin uzamasına neden olacağından hastalık kapmaması daha iyi olur.
Köpeklerde Leishmania Hastalığı Ölümcül Mü?
Leishmania bakterisi nedeniyle ortaya çıkan leishmaniasis hastalığı 4 evrede görülen bir hastalıktır. Hastalığın ilk evresinde köpeklerde papüller dermatit ve lenf büyümesi gibi hafif belirtiler görülür. İkinci evrede ise ilk evredeki belirtilere ek olarak kilo kaybı, tırnakta kalınlaşma, cilt problemleri, burun kanaması ateş gibi belirtiler görülür. Üçüncü evrede ise ilk iki evre belirtileri dışında damar ve eklem yangısı, böbrek sorunları ve görme bozuklukları görülür.
Leishmaniasis hastalığının son evresi ölümcüldür. Kalp bozuklukları ve böbrek yetmezliği görülür. Hastalığın son evreye ulaştığı durumlarda köpek ölümleri 0 oranına kadar çıkar. Bu nedenle köpeğin hastalığının son evresine ulaşmaması adına klinik çalışmalarını yapılması ve belirtilerin bulunması durumunda veterinere zaman kaybetmeden götürülmesi gerekir.
Köpeklerde Leishmania Hastalığı Nasıl Önlenir?
Kum sineği, kene ve tatarcık gibi böceklerin köpeği ısırması nedeniyle ortaya çıkan leishmania bakterisinin ortaya çıkardığı hastalığın tedavi süreci köpek ve sahipleri için yorucudur.
Tedavinin doğru yapılmaması veya hastalığın ilerlemesi durumunda can kaybı görüleceğinden leishmaniasis hastalığının önlenmesi gerekir. Hastalığın önlenmesi için köpekler kum sineklerinin bulunduğu bölgelerde yaşıyorlarsa bu sinekler tarafından ısırılmamalarının sağlanması gerekir.
Leishmania bakterisinin cinsel yolla bulaşması mümkün olduğundan bakteriyi taşıyan köpeklerle temas etmemesine önem verilmesi gerekir. Veteriner kontrolleri aksatılmamalı ve hastalık için erken önlem alınmalıdır.
Leishmania parazitine karşın veterinerlerde köpeklere aşı yaptırılmalıdır. Bu sayede sinek ısırmalarına karşın koruma sağlanabilir. Bunun yanı sıra sineklerden korunmak için geliştirilmiş olan tasmalardan kullanılabilir.
Leishmania Hastası Köpeğin İyileşme Süresi Nasıldır?
Leishmania hastası köpeklerin iyileşmesi süresi hastalığın bulunduğu evreyle doğru orantılı olarak değişir. Hastalığın 1-2 evrelerindeki köpeklerin hastalığı daha kolay atlatması mümkündür ancak bunun için parazitten böbreklerin etkilenmemiş olması gerekir. Bu evredeki köpeklerin 1 ay sonucunda iyileştikleri görülür. Ancak hastalığın 3-4 evrelerindeki köpeklerde bu süreç birkaç katına çıkabilir. Hastalığın 4.evresi söz konusu olduğundan köpeğin kurtarılamaması yüksektir.
Diğer Merak Edilen Köpek Sağlığı Konuları İçin Tıklayın .
Köpeklerdeki Leishmania Hastalığı İnsana Geçer Mi?
Köpeklerde bulunan leishmania hastalığı insana geçen bir hastalıktır. Kronik hastalar ve çocuklar leishmania virüsünün bulaşacağı en riskli gruptur. Bu nedenle hastalığa sahip bir köpekle bu risk grubundaki insanların aynı ortamda bulunmaması gerekir. Köpekte hastalığın bulunması ve korunmasının doğru şekilde yapılması durumunda ise tehlike ortadan kalkabilir. Ancak bunun için virüsün insanlara geçmeyeceğinden emin olmak gerekir.
