Kedilerde Hipertiroidizm

Kedilerde hipertiroidizm, tiroit bezlerinin aşırı çalışması sebebiyle yüksek oranda tiroit hormonu üretimi sonucunda ortaya çıkan rahatsızlıktır. Bir endokrin rahatsızlığı olan hipertiroidizm, hormon üreten ve salgılayan organlarda oluşan hastalıklara verilen genel ad olarak bilinir. Hipertiroidizm rahatsızlığı, kedilerde başta kalp olmak üzere farklı organların sağlıklı çalışmasını engelleyebilir.

Kedilerde Hipertiroidizm En Çok Hangi Yaşta Görülür?

Hipertiroidizm, yaygın olarak 8 yaşından büyük kedilerde meydana gelen endokrin rahatsızlığıdır. En sık şekilde 13 yaş gurubunda olan kedilerde görülür. 10 yaşın altında olan kedilerin sadece %5’inin hipertiroidizm hastalığına yakalandığı görülmüştür.

Kedilerde Hipertiroidizm Hangi Cinslerde Daha Az Görülür?

Hipertiroidizm hastalığının her kedi cinsinde ortaya çıkabilme riski bulunsa da Himalayan, İran ve Siyam kedilerinde daha az oranda rastlanılan bir rahatsızlıktır. Hastalığa yakalanma riskinin daha yüksek olduğu özel bir cins ise belirtilmemiştir. Çeşitli belirtiler ile kendini fark ettiren rahatsızlığın oluşması halinde veteriner hekime danışılması önerilir.

Kedilerde Hipertiroidizm Tümör Yapar mı?

Troid bezleri kedilerde boynun her iki yanında olmak üzere 2 adet bulunmaktadır. Kelebek formunda olan tiroit bezleri, vücudun metabolik hızını ayarlamakta önemli bir rol oynar. Aşırı seviyede çalışmaları ise kediler için hayati tehlikeler ortaya çıkarabilir.

Aşırı hormon üretimi ile gündeme gelen hipertiroidizm, metabolik hızda artışa sebep verir. Bu gibi bir koşulda ise tiroit adenokarsinomları adıyla tanımlanan iyi huylu tümör sebebiyle tiroit bezi büyümesi gözlemlenir. Hipertiroidizm temelli olarak iyi huylu veya kötü huylu tümör oluşumundan söz etmek mümkünken, vakaların %2’lik gibi düşük bir oranında kötü huylu tümörlere rastlanır.

Kedilerde Hipertiroidizm Belirtileri Nelerdir?

Hipertiroidizm rahatsızlığı halinde kedilerin farklı organlarında işlev açısından olumsuzluklar ortaya çıkabileceği için pek çok farklı belirti görülebilir. İlk adımda sinsi seyreden belirtiler zaman içerisinde şiddetli bir hal alabilir. Kedilerdeki başlıca hipertiroidizm belirtileri şu yöndedir:

• Aşırı hareketlilik, huysuzluk,
• İştah açılmasına rağmen kilo kaybı yaşanması,
• Cansız tüy görünümü ve tüylerde yağlanma,
• Sık idrara çıkma,
• Susuz kalma hissi ile sık su tüketme,
• Sıcak havaya tahammülsüzlük,
• Geceleri miyavlama eyleminde artış,
• Kusma ve nadir olsa da öksürme,
• Nefes almada zorluk çekme ve hızlı kalp atışı,

Bu gibi belirtiler halinde hipertiroidizm rahatsızlığı oluşabilmektedir. Teşhis için veteriner hekim desteği alınması şarttır.

Kedilerde Hipertiroidizm Sebepleri Nelerdir?

Kedilerde hipertiroidizm rahatsızlığının sebeplerinin ne olduğuna dair araştırmalar devam etmektedir. Rahatsızlığın net sebepleri bulunmamaktadır. Araştırmalara göre, kedi beslenmesindeki iyot oranının rahatsızlık oluşumuyla bağlantılı olabileceği belirtilir. İyota duyarlı kedilerin iyot içeriği yüksek besinleri tüketmelerinin veya iyot dengesini bozan kimyasalları mama yoluyla tüketmelerinin hastalık riskini yükselttiği ifade edilir.

Kedilerde Hipertiroidizm Nelere Sebep Olur?

Kedilerde hipertroidizm rahatsızlığı ile birlikte hipertansiyon ve tirotoksik kardiyomiyopati sorunları ortaya çıkabilir. Kalbin kan pompalama hızının normalin altına düşmesi ve çeşitli kalp hastalıklarının oluşmasına yönelik riskler yükselir.

Kedilerde Hipertiroidizm Teşhisi Nasıl Yapılır?

Teşhis amacıyla ilk adımda, veteriner hekim öncelikle kediye yönelik gözlemlerinizi sizden dinleyecek ardından kedinin sağlık geçmişini inceleyecektir. Ardından fiziki muayene ile büyümüş tiroit bezlerinin olup olmadığına bakılır. Teşhis yapılabilmesi için kan tespiti aşamasına geçiş yapılmalı ve artan tiroit hormonunun varlığına tespit edilmelidir. İdrar testi ve kalp ultrasonu gibi uygulamalardan yararlana veteriner hekim, süreç sonunda kesin teşhisi koyar.

Genel olarak vakalarda, yüksek tiroit hormonu seviyesi saptanırken, bir kısım vakada ise tiroit hormonu normalin biraz üzerinde çıkabilir. Zamanla değişebilen tiroit hormon seviyeleri bu sonuçlara sebep olduğundan veteriner hekim bir kez değil bir kaç kez test uygulama yoluna gidebilir. Diğer yandan denge diyalizi kapsamında T4, FT3 baskılama testlerine de başvurulur.

Kedilerde Hipertiroidizm Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi için ilaç, radyoaktif iyot, ameliyat, özel diyet gibi tedavi tipleri tercih edilir. Doğru tedavi seçeneğinin veterinerce değerlendirildiği sürede ise kediye durumu stabilize etmek amaçlı metimazol içerikli oral ilaçlar verilebilir. tiroit hormonunun üretimini azaltmak amacıyla antitiroid ilaçlar ile tedavi uygulanması mümkündür. Veteriner hekimin ameliyat tedavisini uygun gördüğü kedilerde ise operasyon öncesinde aynı ilaçlar ile tiroit seviyesi uygun hale getirebilmektedir.

Radyoaktif iyot tedavisi ise kedinin kan dolaşımına doğrudan iyot enjekte edilmesi anlamına gelir. Kedinin vücudundaki sağlıklı dokulara zarar vermeden sadece tiroit dokusunun yok edilmesini sağlayan radyoaktif iyot tedavisi, kedilerin bir kaç hafta sonunda normal hormon seviyesine sahip olmasını sağlar. Vakaların büyük bölümünde 3 aylık tedavi ardından başarıya ulaşıldığı istatistiksel olarak belirtilir.

Kedilerde Hipertiroidizm Ameliyatı

Kedilerde hipertireodizm ameliyatı, düzenli olarak çalışmayan tiroidin cerrahi operasyonla alınmasıdır. Başarı oranı yüksek olan ameliyat, kedinin uzun süreli ilaç kullanma zorunluluğunu ortadan kaldırır. Ancak operasyon ardından düşük kan kalsiyumu probleminin oluşma riski bulunur. Bu problem ise D vitamin takviyeleri ile tedavi edilebilmektedir.

Kedilerde Hipertiroidizm Diyet Tedavisi

Hipertiroidizmin tedavisinde iyot miktarı sınırlandırılmış diyetlerin tercih edildiği bilinmektedir. Diyet ile tedavi tekniği kesin çözüm sunan tedavi gurupları arasında değerlendirilmez. Rahatsızlığı yaşayan bir kedi için ilaç, diyet, ameliyat veya radyoaktif iyot tedavilerinden hangisinin uygun olduğu ise ancak veteriner hekim kontrolü ve testler ardından anlaşılabilir.

Ek olarak yüksek oranda tiroit hormonu üretimi halinde kötü huylu bit tümör oluşumu saptanmışsa tedavi için diyet uygun görülmez. Bu gibi vakaların tedavilerinde yüksek dozlu radyoaktif iyot kullanımı tercih edilir. İkincil bir hastalığın hipertiroidizm ile ortaya çıkıp çıkmadığı ise ancak gerekli analizler ardından ortaya çıkarılır.

Kedilerde Hipertiroidizm Bulaşıcı mıdır?

Kedilerde hipertiroidizm’in bulaşıcı olduğuna dair saptanan herhangi bir bulgu bulunmamaktadır. Literatürde bu rahatsızlığın insanlara veya diğer hayvanlara bulaşma riski bulunduğunda dair bir bilgi yer almaz.