Kedilerde Karaciğer Yetmezliği

Evcil hayvanlar arasında en çok tercih edilen ve beslenilen çoğunlukla kediler olmaktadır. Uysal ve kendini sevdirme becerilerine sahip olan kediler de tıpkı insanlar gibi hastalanabilmektedirler. Bu hastalıklar kimi zaman geçici ve tedavisi mümkün olurken gibi zaman ise ciddi ve kronik hastalıklar olabilmektedir. Kedilerde de rastlanabilen ağır hastalıklardan biriside karaciğer yetmezliğidir. Oldukça ciddi sonuçları olan karaciğer yetmezliği çok geç kalınmadan tedavisine başlanması elzemdir. Peki; hayvanlarda karaciğer ne işe yaramaktadır? Karaciğer yetmezliği nedir, kedilerde karaciğer yetmezliği belirtileri nelerdir? Kedilerde karaciğer yetmezliğine sebep olan faktörler nelerdir? Karaciğer yetmezliği teşhisi konulan kedilerin tedavisi nasıl yapılır? Kedilerde saptanan karaciğer yetmezliğinin olası sonuçları nelerdir? Kedilerde karaciğer nasıl yağlanmaktadır? Kedilerin karaciğer tedavisinden sonra beslenmesi nasıl olmalıdır?

Kedilerde Karaciğer Ne İşe Yaramaktadır?

İnsanlarda olduğu gibi hayvanlarda da karaciğer hayati organlardan birisidir.

Kedilerde sağlıklı bir karaciğerin görevleri ise kısaca şöyledir;

• Karaciğer enerji için glukoz ve protein üretimini sağlamaktadır.
• Kanı atıl durumdaki madde ve toksinlerden arındırmaktadır.
• Bakterileri yok etmekte ve enfeksiyonlara karşı direnmektedir.
• Karaciğer besinlerin sindirilmesini ve emilimini sağlamaktadır.
• Vitaminlerin ve üretilen enerjinin korunmasını ve saklanmasına yardımcı olmaktadır.

Karaciğer Yetmezliği

Karaciğer yetmezliği hem insanlarda hem de hayvanlarda ciddi problemlere yol açan bir hastalıktır. Karaciğer; birçok vitamin ve minerallerin depolandığı ve vücuttaki zararlı maddelerin kandan atılmasına yarayan hayati bir organdır. Bununla birlikte karaciğer birçok rahatsızlığa karşı açık bir organdır. Karaciğerde oluşan iltihaplanmalarla birlikte zamanında müdahalesi yapılmayan bu rahatsızlıklar karaciğer yetmezliklerine sebebiyet vermektedir. Karaciğer yetmezliğine kedilerde de rastlanmaktadır. Bu durumda kedilerde karaciğer yetmezliği belirtileri oldukça dikkat edilmesi gereken faktörlerdir.

Kedilerde Karaciğer Yetmezliği Belirtileri

Bu hastalığın gözle görülür ve anormal derecede belirtileri bulunmaktadır. Bu belirtilerle birlikte karaciğer yetmezliği kedilerin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Yapılması gereken kedilerde karaciğer yetmezliği belirtileri ile ilgili hususlar hakkında veteriner hekime zaman kaybetmeksizin başvurulmalıdır.

Kısaca kedilerde karaciğer yetmezliği belirtileri şöyledir;

• Kediler iştahlı hayvanlardır. Karaciğer yetmezliğinin belirtilerinden birisi ise iştahsızlıktır.
• Hızlı bir şekilde kilo kaybı yaşanabilmektedir.
• Kedilerde sarılığa rastlanması karaciğer yetmezliğinin belirtilerinden en önemlisidir.
• Kusma ve ishal görülmektedir.
• Salya miktarında olağan dışı artış yaşanmaktadır.
• Halsizlik görülmektedir.
• Depresif bir ruh hali görülmektedir.
• Nörolojik fonksiyonlara bağlı anormal hareketler gözlenmektedir.

Bu belirtiler göz ardı edilemeyecek derece de önemlidir. Bu belirtilerden birden fazlası bulunan kediler en yakın veteriner kliniğine götürülmelidir.

Kedilerde Karaciğer Yetmezliğine Neden Olan Faktörler

Karaciğer yetmezliğine birçok faktör neden olmaktadır.

Bu faktörlerden bazıları açıklamalarıyla şöyledir;

• Yaş faktörü: En önemli kriterlerden birisi yaştır. Kedilerde ilerleyen yaşlarda birçok hastalığa rastlamak mümkündür.
• Cins faktörü: Kediler mensup oldukları cinsleri itibariyle bazı hastalıklara yatkınlıkları bulunmaktadır. Özellikle siyam kedileri genetik olarak karaciğer rahatsızlıklarına yatkınlıklarıyla bilinmektedirler.
• Obezite faktörü: Fazla kilolu olan kedilerde karaciğere bağlı yağlanmalar artmaktadır. Bu yağlanmalar ileriki dönemlerde karaciğer yetmezliğine neden olabilmektedir.
• İlaçlar ve kimyasal faktörler: İlaçların bazı yan etkileri kedilerin karaciğerlerine zarar vermektedir. Bu gibi durumlarda bir veteriner hekim görüşü alınmalıdır.

Kedilerde Karaciğer Yetmezliği Tedavisi

Karaciğer gibi hayati önem taşıyan organların rahatsızlanması durumunda bir Veteriner hekim görüşüne başvurularak tanı konulması gerekmektedir. Hekimin uygun gördüğü biyokimyasal test ve karaciğer biyopsisi sonucu teşhis konulmaktadır. Karaciğer yetmezliği teşhisi konulan kediler için uygun tedavi takvimi uzman hekim tarafından hazırlanmaktadır.

Bu takvim ise kısaca şöyledir;

• Vücudun topladığı sıvının sağaltımı gerçekleştirilmektedir.
• Tedavi amaçlı antibiyotik kullanımı gerekmektedir.
• 2 ile 5 gün arasında ağız yoluyla beslenme yapılmamaktadır. Sıvı elektrolit tedavisi uygulanarak karaciğerdeki artık ürünlerin azaltılması ve kontrol altına alınması amaçlanmaktadır.
• Kusma gözlemlenen kedilerde kusma önleyici ilaçlar verilerek faal tablonun önüne geçilmesi sağlanmaktadır.
• Tedavi sırasında vitamin konusunda eksiklik yaşanmaması için vücudun ihtiyacı olan vitamin takviyesi uygulanmaktadır.

Kedilerde Karaciğer Yetmezliğinin Olası Sonuçları Nelerdir?

Kedilerde karaciğer yetmezliği oldukça ciddi sonuçlar doğurmaktadır. Belirtilerin iyi gözlemlenmesi ve erken farkına varılması hayat kurtarıcı olabilmektedir. Bu gibi hastalıklar kedilerin yaşam kalitelerini düşürmekte ve ömürlerini kısaltmaktadır. Kanda yüksek miktarda oluşan toksinler kedilerin beyinlerine ciddi zararlar verebilmektedir. Buna bağlı olarak da kedilerde hareket bozukluklarına ve nöbet geçirmelerine neden olabilmektedir. Erken teşhis ve tedavi kedilerin kısa sürede kaliteli yaşamlarına geri dönmelerini sağlamaktadır. Bununla birlikte zamanında yapılamayan tedavi ve müdahaleler kedilerde ölümlere yol açabilmektedir.

Kedilerde Karaciğer Yağlanması

Kedilerde karaciğer yetmezliği, yağlanmanın artmasına ve karaciğerin fonksiyonlarını yerine getirememesine de neden olmaktadır.

Karaciğerin yağlanma nedenleri ise kısaca şöyledir;

• Karaciğer yağlanması, erkek kedilere nazaran dişi kedilerde daha sık görülmektedir.
• Yağlanmaya neden olan en önemli faktör kedilerin tükettiği gıdalarda ani değişikliklerin yapılmasıdır.
• Ucuz ve kalitesiz mama veya gıdalar karaciğerde yağlanmaya neden olmaktadır.
• Kedilerin yoğun stres yaşamaları da karaciğerde yağlanmalara sebebiyet verebilmektedir.
• Karaciğer yağlanmalarının önüne geçilebilmesi için kedilerin beslenmelerine oldukça dikkat edilmeli ve bakımlarına özen gösterilmelidir.

Mevcut durumlarının iyi gözlemlenmesi, uzun süren belirtilerde zaman kaybetmeden bir veteriner kliniğine başvurulması önemlidir.

Kedilerde Beslenme

Kedilere verilen mamalara dikkat edilmelidir. Özellikle karaciğer yetmezliği tanısı konulan kedilerde veteriner hekimin önerdiği diyet programına uyulmasına özen gösterilmelidir. Karaciğer yetmezliğinde önemli olan karaciğerin yorulmamasıdır. Bunun için protein ve yağ oranı azaltılmış diyet mamalarının kullanılması önerilmektedir. Öğünlerinin bilhassa azaltılması gerekebilmektedir.

Kedileri Hastalıklardan Koruma Yolları

Kedileri hastalıklardan korumanın başlıca yolu aşılarının eksiksiz bir şekilde yaptırılmasından geçmektedir. Belirli dozlar halinde uygulanan bu aşılar hem kedileri dış etkenlerden ve bulaşıcı hastalıklardan korumakta hem de kedilerden geçebilecek olası rahatsızlıklar ve alerjik fonksiyonlardan insanların korunmalarını sağlamaktadır. Aylık periyotlar şeklinde kedilerin veteriner hekim tarafından kontrollerinin yapılması da bu evcil hayvanların daha kaliteli bir ömür geçirmelerini sağlamaktadır.